ELEKTROWNIA WODNA W GAŁĄŹNI MAŁEJ

Na terenie gminy Kołczygłowy znajduje się jedna z najstarszych elektrowni wodnych. Elektrownia zarówno z uwagi na rozwiązania techniczne, jak i malowniczość krajobrazu, jest unikatowa i to na skalę europejską.

Elektrownia położona jest w najpiękniejszej części zlewni rzeki Słupi. Projekt budowy rodził się od 1889 roku, a prace w pierwszym etapie wykonane zostały w latach 1912-1914. Skierowano wówczas wody rzeki Słupi (zlewnia 312 km2) do jez. Głębokiego o powierzchni 113 ha. Stąd żelbetowymi sztolniami o średnicy 190 cm i kanałami otwartymi długości ponad 4 km oraz syfonem pod drogą do Bytowa, następnie rurociągami (żelbetowym oraz stalowym, o średnicy 190 cm, długości 668 m) woda dopływała do Gałąźni Małej, gdzie usytuowano budynek elektrowni. Tam woda wypływała z turbin i powracała do koryta rzeki Słupi.

W 1920 roku wykonano drugi etap budowy - zaporę ziemną z jądrem iłowym, przegradzając dolinę rzeki Bytowej i kierując jej wody (zlewnia 213 km2) również do jez. Głębokiego. Zapora długości 205 m i wysokości 7 m utworzyła nowy zbiornik, mieszczący 850 tys. m3 wody.

Razem z wykonanymi wcześniej obiektami ciąg budowli i derywacji przedłużył się do 13 km i zapewnił dopływ wody na turbiny w ilości 5,69 m3/s, co po zmagazynowaniu w zbiornikach wodnych umożliwiło w godzinach szczytu pracę 5 turbozespołów o zainstalowanym przepływie 12 m2/s i mocy 3,5 MW. Spad elektrowni wynosi 38,5 m.

Pięć turbin typu Francis i pięć generatorów pracuje od czasu ich zainstalowania (lata 1913 - 1924) do dnia dzisiejszego. Elektrownia jest pięknie wkomponowana w przyrodę Parku Krajobrazowego Dolina Słupi. Można ją obejrzeć na 16 kilometrowej trasie wzdłuż rzek Słupi i Bytowej.